Cà Phê Robusta và Hành Trình Chinh Phục Đỉnh Giá. Ứng biến trước những bất ổn nguồn cung từ tác động của căng thẳng tại Biển Đỏ, đó chính là yếu tố chủ chốt đẩy giá xuất khẩu cà phê lên cao trong chu kỳ giao dịch vừa qua.
Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) vừa công bố bản tin thị trường tuần từ ngày 8 đến 14 tháng 1, nơi các chỉ số cho thấy sự lên ngôi của màu xanh đối với nhóm hàng nguyên liệu công nghiệp. Ở vị trí dẫn đầu là sự bứt phá của cà phê Robusta với mức tăng giá ấn tượng 5,15%, giữ vững ngôi vương tại vùng giá đỉnh của 28 năm trở lại đây. Mối lo ngại về việc thiếu hụt nguồn cung trên thế giới, đặc biệt do những căng thẳng leo thang tại Biển Đỏ, đã trở thành lực đẩy mạnh mẽ cho giá cà phê trong tuần giao dịch vừa qua.
Cụ thể, tình hình căng thẳng tại Biển Đỏ gia tăng với sự can thiệp của Anh và Mỹ đã làm dấy lên lo sợ về sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng hàng hóa, bao gồm cà phê Robusta. Trước đó, chuyên gia phân tích Natália Gandolphi đã thông báo rằng giá cước vận chuyển trên tuyến Thái Bình Dương đã chứng kiến sự tăng trưởng 56%. Bên cạnh đó, dự báo của các chuyên gia cũng chỉ ra rằng có thể sẽ có một sự sụt giảm khoảng 36% trong lượng cà phê được vận chuyển từ các quốc gia châu Á như Việt Nam và Indonesia trong quý đầu tiên của năm 2024.
Sự lo ngại về việc thiếu hụt nguồn cung cà phê Robusta ngày càng trở nên trầm trọng, nhất là sau thông tin từ các nông dân Việt Nam về việc họ đang giảm bớt việc bán cà phê ra thị trường.
Tuy nhiên, theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, lượng cà phê xuất khẩu trong tháng 12 đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, với mức tăng 74% so với tháng 11 và vượt trội 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này phản ánh một bức tranh sáng sủa hơn so với những ước tính trước đó đến từ Tổng cục Thống kê vào cuối tháng trước.
Mặt khác, có những dự báo cho rằng lượng cà phê Robusta xuất khẩu từ các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam và Indonesia sang châu Âu có thể sẽ giảm tới 36% trong quý đầu tiên của năm 2024, chủ yếu do vấn đề gián đoạn vận chuyển liên quan đến tình hình tại khu vực Biển Đỏ.
Ngược lại, Arabica lại là loại cà phê duy nhất trong nhóm nguyên liệu công nghiệp ghi nhận sự sụt giảm giá, với mức giảm 1,53% so với mức giá tham chiếu. Sự cải thiện trong nguồn cung đã tạo nên áp lực lớn, kéo giá Arabica đi theo chiều hướng ngược lại với phần lớn các mặt hàng khác trong nhóm.
Theo dữ liệu từ Sở giao dịch ICE-US, tồn kho Arabica đạt chuẩn trong tuần qua đã tăng thêm 8.302 bao 60kg, nâng tổng số lượng cà phê được lưu trữ lên tới 261.446 bao, dần rời xa mức thấp nhất ghi nhận trong hơn 24 năm qua.
Thị trường đang kỳ vọng Brazil cùng các quốc gia khác sẽ tăng cường xuất khẩu cà phê, đặc biệt khi các quốc gia châu Á đang đối mặt với khó khăn trong vận tải. Trong tháng 12, chính phủ Brazil báo cáo đã xuất khẩu 4,06 triệu bao cà phê hạt, tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cũng trong tháng 12, Viện Cà phê Honduras thông báo rằng, là nước sản xuất Arabica hàng đầu thứ tư thế giới, họ đã xuất khẩu 254.923 bao cà phê 60 kg, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.
Dự báo cho niên vụ 2023-2024, sản lượng cà phê Brazil có khả năng tăng thêm 3,7 triệu bao, đạt mức 66,3 triệu bao, phần lớn nhờ vào sự tăng trưởng của sản lượng cà phê Arabica, dự kiến tăng thêm 5,1 triệu bao, đạt 44,9 triệu bao. Cây cà phê Arabica tại Brazil đang dần hồi phục sau những ảnh hưởng của sương giá năm 2021, với nhiệt độ cao và lượng mưa thấp hơn mức trung bình, đã làm giảm sản lượng trong hai niên vụ gần đây. Tuy nhiên, sản lượng hiện tại vẫn chưa thể sánh bằng mức đỉnh của những niên vụ bội thu trước đó, gần 50 triệu bao.
Theo Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam, sản lượng cà phê ước tính của Việt Nam trong niên vụ 2023/2024 có thể giảm xuống còn 1,6 – 1,7 triệu tấn, thấp hơn so với 1,78 triệu tấn của niên vụ 2022-2023.
Cục Xuất nhập khẩu dự đoán rằng, giá cà phê Robusta và Arabica sẽ duy trì ở mức cao trong quý I năm 2024, do nguồn cung khan hiếm và tồn kho giảm xuống mức thấp nhất trong 12 năm qua.
Do châu Âu phụ thuộc vào Việt Nam cho nguồn cung cà phê Robusta, giá cà phê tại Việt Nam có khả năng sẽ tiếp tục tăng trong năm 2024, thậm chí có thể đạt mức cao nhất thế giới.
Về tình hình nguồn cung cà phê toàn cầu, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho biết, sản lượng cà phê Robusta toàn cầu sẽ giảm liên tiếp trong năm thứ hai, chỉ còn 74,1 triệu bao trong niên vụ 2023-2024, thấp hơn so với 76,6 triệu bao của niên vụ trước và là mức thấp nhất trong bốn niên vụ gần đây.
Tình hình này không mấy lạc quan cho các nhà rang xay cà phê, đặc biệt là các nhà nhập khẩu ở châu Âu. Nguyên nhân là do cà phê rang xay và hòa tan, chủ yếu được sản xuất từ cà phê Robusta, đang ngày càng được ưa chuộng trên toàn cầu do suy giảm kinh tế toàn cầu và chi phí sinh hoạt tăng cao,Thêm vào đó, thị trường đang kỳ vọng rằng Brazil cùng một số quốc gia khác sẽ tăng cường khả năng xuất khẩu cà phê, nhất là trong bối cảnh các nước ở châu Á đang gặp phải khó khăn liên quan đến lĩnh vực vận chuyển. Brazil đã công bố trong tháng 12 rằng họ đã xuất khẩu được 4,06 triệu bao cà phê hạt, ghi nhận mức tăng 33% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong khi đó, theo thông tin từ Viện Cà phê Honduras (IHCAFE), Honduras – quốc gia đứng thứ tư thế giới về sản xuất cà phê Arabica – đã xuất khẩu 254.923 bao cà phê loại 60 kg trong tháng 12, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.
Dự kiến, trong niên vụ 2023-2024, sản lượng cà phê của Brazil sẽ tăng thêm 3,7 triệu bao, lên tới 66,3 triệu bao. Điều này chủ yếu là do sự tăng trưởng của sản lượng cà phê Arabica, với 5,1 triệu bao nâng tổng số lên 44,9 triệu bao.
Cây cà phê Arabica ở nhiều khu vực sản xuất tại Brazil đang dần phục hồi sau trận sương giá nặng nề cùng với tình trạng nhiệt độ cao và lượng mưa ít hơn mức trung bình từ năm 2021, làm giảm sản lượng trong niên vụ 2021-2022 và 2022-2023.
Tuy nhiên, sản lượng cà phê Arabica của Brazil hiện vẫn thấp hơn so với mức đỉnh, gần 50 triệu bao, của các niên vụ trước đây khi thu hoạch được mùa.
Từ phía Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam, có dự báo rằng sản lượng cà phê của Việt Nam trong niên vụ 2023/2024 có thể sẽ giảm xuống còn từ 1,6 đến 1,7 triệu tấn, thấp hơn so với 1,78 triệu tấn của niên vụ 2022-2023.
“Năm 2024, nhiều yếu tố trái chiều dự báo sẽ ảnh hưởng đến giá cà phê toàn cầu. Trong quý đầu tiên của năm 2024, giá cà phê Robusta và Arabica được dự đoán sẽ duy trì ở mức cao do lo lắng về tình trạng nguồn cung hạn hẹp và mức tồn kho thấp nhất trong vòng 12 năm qua,” theo nhận định của Cục Xuất nhập khẩu.
Với tình hình hiện tại, châu Âu hầu như chỉ có thể dựa vào Việt Nam để nhập khẩu cà phê Robusta. Do đó, giá cà phê trong nước có thể sẽ tiếp tục tăng trong năm 2024, thậm chí có thể đạt mức cao nhất trên thế giới.
Nhìn vào tình hình nguồn cung toàn cầu, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã dự báo rằng sản lượng cà phê Robusta toàn cầu sẽ tiếp tục giảm trong năm thứ hai liên tiếp, xuống còn 74,1 triệu bao trong niên vụ 2023-2024
Nguồn: Báo Công Thương