Điều trị Covid tại nhà và những sai lầm thường gặp. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Như Vinh, Trưởng khoa Thăm dò Chức năng Hô hấp – Bệnh viện Đại Học Y Dược TP.HCM, cho biết qua thời gian tư vấn điều trị cho các F0 tại nhà, các bác sĩ đã phát hiện nhiều bệnh nhân có những quan niệm sai về bệnh này, dẫn đến việc điều trị bị ảnh hưởng. Ngoài ra, nhiều bệnh nhân sử dụng chưa đúng hướng dẫn túi thuốc điều trị Covid-19 hay bình oxy được cung cấp…
Điều trị Covid tại nhà và những sai lầm thường gặp
Quá chủ quan hoặc quá lo lắng về bệnh
Theo bác sĩ Vinh, các thống kê cho thấy có khoảng 70-80% bệnh nhân mắc Covid-19 không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, 20% có triệu chứng từ trung bình trở lên, 5% bệnh trở nặng.
Trên thực tế có hai trường phái đối lập. Một nhóm xem Covid-19 là bệnh nhẹ, chủ quan với căn bệnh. Đây thường gọi là nhóm anti vắc-xin, xem Covid-19 là bệnh “nhẹ như cúm” nên không thấy sợ, ít hoặc tuân thủ các nguyên tắc chống dịch. Đến khi mắc bệnh, những người này cũng chủ quan tự theo dõi tại nhà, chỉ khi diễn biến nghiêm trọng mới liên hệ đến nhân viên y tế, song tình trạng đã quá nguy kịch nên không thể cứu được.
Trường phái còn lại lo sợ con Covid-19 quá mức, hoang mang khi thấy nhiều người trẻ mắc Covid-19 không bệnh nền cũng bị tử vong. “Lo lắng thái quá sẽ dẫn đến stress, ảnh hưởng hệ miễn dịch. Ngoài ra, người mắc Covid-19 có tâm lý sẽ bất an hồi hộp dễ dẫn đến khó thở, ảnh hưởng đến hệ hô hấp, sức đề kháng kém”, theo bác sĩ Vinh cho hay.
Sử dụng thuốc không chính thống
Theo bác sĩ Vinh, việc sử dụng tùy tiện các toa thuốc lan truyền trên mạng xã hội như thuốc trị giun, thuốc kháng viêm ibuprofen, thuốc trị sốt rét, tynelol… có thể gây hại đến sức khỏe của người bệnh rất nhiều. Ví dụ thuốc kháng viêm có thể gây loét bao tử, lạm dụng tynelol có thể gây suy gan…
Hiện vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ hay phê duyệt về những loại thuốc này trong điều trị Covid-19 cả vì thế cần lưu ý.
Sử dụng gói thuốc B quá sớm
Túi thuốc phát cho F0 đang điều trị tại nhà bao gồm có ba gói A, B, C, sử dụng tùy thuộc vào triệu chứng. Trong đó, gói thuốc A là những thuốc thông dụng nhất bao gồm thuốc hạ sốt và vitamin nâng cao thể trạng. Gói thuốc B bao gồm các loại thuốc kháng viêm có chứa corticoid và thuốc chống đông, có thể đủ dùng trong ba ngày. Đây là những loại thuốc đặc trị, phải có ý kiến chỉ định của bác sĩ mới được dùng.
“Gói thuốc này được sử dụng khi có triệu chứng sớm về suy hô hấp như khó thở, thở hụt hơi, SpO2 dưới 95%… trong lúc chờ nhân viên y tế đến hỗ trợ. Tuy nhiên nhiều người vì lo sợ nên đã dùng gói thuốc B quá sớm. Việc uống thuốc chống viêm quá sớm có thể gây ức chế miễn dịch sức đề kháng”, bác sĩ Vinh cho biết.
Đo nồng độ oxy trong máu bị sai cách
“Nhiều người không tháo móng tay giả ra hay lau sơn móng tay khi đo nồng độ oxy trong máu. Một số khác không xoa tay làm ấm trước khi đo khiến mạch máu co lại hoặc đo khi vừa leo cầu thang dẫn đến chỉ số SpO2 thấp, nên quá lo lắng hốt hoảng gọi nhân viên y tế gấp”, bác sĩ Vinh nói về các tình huống đo SpO2 sai cách.
Ngoài ra, theo bác sĩ, nhiều người đặt tay vào vị trí đo quá lỏng hoặc bị sai vị trí, khi vừa hiển thị số trên màn hình rút tay ra cũng dẫn đến kết quả sai ngay. Việc lựa chọn thiết bị cũng đặc biệt quan trọng, cần lựa chọn nơi uy tín bán sản phẩm đảm bảo chất lượng mà sử dụng, có thể test với những người đang khỏe mạnh để biết độ chính xác trước
Sử dụng oxy sai cách
Theo bác sĩ Vinh, có hai nhóm sử dụng oxy rất sai cách. Một nhóm lạm dụng oxy vì nghĩ người bệnh Covid-19 thiếu oxy cần phải hỗ trợ sớm; nhóm còn lại sợ dùng oxy, sợ phụ thuộc bình oxy quá nhiều.
Với nhóm lạm dụng oxy quá mức, khi SpO2 ở 96-97% đã lo thở oxy. Việc sử dụng oxy quá sớm với người có bệnh mãn tính như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có thể gây ức chế hô hấp và gây khó thở. Nhóm còn lại sợ lệ thuộc bình oxy nên cố chịu đựng, dẫn đến oxy bị tụt lại ngay.
Bên cạnh đó, bác sĩ Vinh cũng cho biết, sai lầm phổ biến đối với F0 sử dụng bình oxy tại nhà là không biết ngưỡng oxy mục tiêu bao nhiêu. Nhiều người bệnh mong muốn ngưỡng SpO2 của mình cũng đạt 99% như người bình thường nên đã thở oxy với tốc độ 1 lít/phút thấy oxy tăng lên 94% thì vặn lên 2 lít, 3 lít, 5 lít thấy đạt 98% vẫn muốn vặn tiếp lên 6 lít để được như bình thường là sai.
Điều trị Covid tại nhà: “Việc tăng oxy lên cao đột ngột có thể dễ dẫn đến ngộ độc oxy ngay, ngoài ra khi lưu lượng tốc độ oxy tăng nhanh quá cũng có thể gây khó chịu cho người bệnh”, bác sĩ Vinh đã lưu ý.