Những điều cần lưu ý khi xuất khẩu thanh long sang Ấn Độ. Các cơ quan quản lý, doanh nhân, chuyên gia đã thảo luận nhiều ý kiến tại Hội nghị xúc tiến xuất khẩu thanh long Việt Nam sang thị trường Ấn Độ ngày 19-1.
Đặt mục tiêu xuất khẩu 50 triệu USD mỗi năm
Với dân số xấp xỉ Trung Quốc, khoảng 1,4 tỷ người, Ấn Độ là thị trường rộng lớn còn nhiều dư địa cho nông sản. Theo Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ, quốc gia Nam Á này có thể tiêu thụ 48 triệu tấn trái cây / năm, với tổng giá trị nhập khẩu khoảng 3,3 tỷ USD.
Việt Nam bắt đầu xuất khẩu thanh long sang thị trường Ấn Độ từ năm 2014, với tốc độ tăng trưởng ổn định. Từ 1 triệu đô la Mỹ năm đầu tiên, Việt Nam đã xuất khẩu 10 triệu đô la Mỹ thanh long vào năm 2019. Kim ngạch xuất khẩu thanh long tăng 200% một năm ở giai đoạn phát triển nổi bật.
Do dịch Covid-19, xuất khẩu thanh long sang Ấn Độ sụt giảm trong hai năm 2020 và 2021. Tuy nhiên, thị trường Nam Á này vẫn được coi là “màu mỡ” với trái thanh long, nhất là Việt Nam – Ấn Độ vừa kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. .
Phát biểu tại Hội nghị xúc tiến xuất khẩu thanh long Việt Nam sang thị trường Ấn Độ ngày 19/1, ông Đỗ Thanh Hải, Tham tán Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ cho rằng, nhiều nguyên nhân thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước thay đổi cách tiếp cận với thị trường Ấn Độ.
Thứ nhất, đó là một cường quốc đang lên với tiềm năng phát triển lớn. Thứ hai, tốc độ tăng trưởng của Ấn Độ vào khoảng 8-9% và có khả năng sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng nóng trong một thập kỷ nữa.
Thứ ba, GDP bình quân đầu người của Ấn Độ thấp hơn Việt Nam – một yếu tố dẫn đến hàng rào kỹ thuật của nước này ít nghiêm ngặt hơn.
“Nhu cầu đối với các sản phẩm tiêu dùng của Ấn Độ sẽ tăng nhanh. Vì vậy, Việt Nam cần có chính sách đón đầu phát triển lâu dài và bền vững đối với trái thanh long trước mắt. Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng kim ngạch xuất khẩu thanh long sang Ấn Độ có thể đạt 50 triệu USD mỗi năm ”, ông Hải nói.
Đẩy mạnh xuất khẩu thanh long nói riêng và nông sản nói chung sang Ấn Độ cũng phù hợp với xu thế đa phương hóa và toàn cầu hóa hiện nay trên thế giới.
Tuy nhiên, ông Hải cho rằng Việt Nam chưa có chiến lược bài bản và rõ ràng đối với thị trường Ấn Độ. Xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc tái cơ cấu ngành sản xuất, vùng nguyên liệu, phát triển logistics, hạ tầng kỹ thuật, giao thông vận tải.
Tại Hội nghị, ông Hải đã thảo luận về vấn đề duy trì nguồn cung cụ thể cho một thị trường, trong đó có Ấn Độ. Đây là yếu tố cần thiết để ông xây dựng thương hiệu “Thanh long Việt Nam” và kỳ vọng bán được giá cao.
Vừa qua, Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ đã làm việc với nhiều hệ thống bán lẻ. Nhưng để giải quyết vấn đề một cách căn cơ và bài bản, ông Hải kiến nghị Bộ NN-PTNT quy định, phân vùng cụ thể cho từng thị trường khi quy hoạch vùng trồng thanh long. Đồng thời đề nghị Bộ Công Thương sớm thành lập hiệp hội phụ trách xúc tiến xuất khẩu thanh long sang Ấn Độ, thay vì coi đây là giải pháp tình thế.
Ông Biện Tấn Tài, Phó Giám đốc Sở Công Thương Bình Thuận, thừa nhận thanh long của tỉnh xuất khẩu chủ yếu theo đường tiểu ngạch, chiếm khoảng 80%, chủ yếu sang Trung Quốc.
Tránh mắc lỗi lần nữa
Ông Nguyễn Quốc Duẩn, Tổng Giám đốc Công ty Thương mại Quốc tế Song Nam, để hỗ trợ tiêu thụ thanh long Việt Nam tại Ấn Độ trong ngắn hạn và dài hạn, góp phần tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho loại trái cây này, hạn chế phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Công ty TNHH Phát triển lưu ý các doanh nghiệp trong nước đặc biệt quan tâm đến việc lựa chọn đối tác.
“Làm việc với thương nhân Ấn Độ không quá khó nhưng phải chọn được đối tác mạnh cả về thương hiệu và kênh phân phối”, ông Duẩn nói
Theo ông Duẩn, nguyên nhân chính của việc này là do thời gian vận chuyển thanh long bằng đường biển sang Ấn Độ khoảng 3-4 tuần, trong khi thời gian lưu kho không quá sáu tuần. Nếu không có thông tin rõ ràng và phương án phân phối hợp lý, doanh nghiệp đối tác không thể tiêu thụ hết thanh long trong một tuần.
Lưu ý thứ hai mà ông Duẩn đưa ra tại Hội nghị là về các vấn đề liên quan đến tiến độ thanh toán. Theo tập quán xuất khẩu sang Trung Quốc, các doanh nghiệp trong nước thường gửi hàng trước, nhận tiền sau, đồng thời chấp nhận cho khách hàng áp dụng các điều kiện thanh toán. Cơ chế này tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Giám đốc Công ty Song Nam nêu ví dụ có thời điểm dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, thị trường đổ bể khiến tàu hàng bị chậm 2-3 tuần. Khách hàng Ấn Độ lúc đó có thể bỏ container khiến doanh nghiệp Việt Nam mất trắng.
Theo ông Duẩn, giải pháp đưa ra là đồng ý đặt cọc 50% tiền hàng. Ngay cả khi thách thức phi truyền thống như Covid-19, các doanh nghiệp trong nước có thể yêu cầu khách hàng Ấn Độ thanh toán 100% tiền hàng.
Ông nhấn mạnh: “Giữ chân khách hàng là quan trọng, nhưng giữ chân thị trường còn chiến lược hơn.
Cuối cùng, ông Duẩn bày tỏ số người biết tiếng Anh ở Ấn Độ không quá 50%. Vì vậy, các doanh nghiệp trong nước cần phối hợp với Đại sứ quán hoặc các doanh nghiệp xuất nhập khẩu lâu năm tại quốc gia Nam Á để có chiến lược tiếp cận hợp lý, tránh sử dụng bao bì in chữ Trung Quốc để xuất khẩu sang Ấn Độ.
“Thanh long gần như là loại trái cây rẻ nhất ở Ấn Độ, lại được miễn thuế nên người dân rất ưa chuộng. Bên cạnh trái thanh long, Việt Nam cần nghiên cứu mở rộng thị trường cho các loại trái cây thế mạnh khác như nhãn, chôm chôm, dừa …” Ông Duẩn cho biết.
