Cách để phục hồi cây cà phê bị nhiễm sương giá, sương muối

Hậu quả của sương giá, sương muối đối với cây cà phê & Cách để phục hồi cây cà phê bị nhiễm sương giá, sương muối

Ảnh hưởng của sương giá lên cây cà phê

Tây Nguyên có lợi thế trong sản xuất nông nghiệp là có nền nhiệt độ ôn hòa, mùa hè không quá nóng còn mùa đông lại không quá lạnh. Tuy nhiên, trong một số ít ngày của các tháng mùa đông, nhất là thời kỳ từ cuối tháng 11 đến đầu tháng 2, vào lúc ban đêm về gần sáng sớm, nhiệt độ giảm thấp hơn nhiệt độ tối thấp sinh học của nhiều loại cây trồng nhiệt đới và á nhiệt đới.

Bởi vậy trong thời kỳ này một số loại cây trồng như cây cà phê ưa nóng gặp sương giá thường sinh trưởng kém, thậm chí có thể tàn úa từng đám, giảm năng suất.

Số liệu quan trắc và khảo sát khí hậu nông nghiệp cho thấy, ở những nơi có độ cao trên 1.000 mét, những ngày mùa đông thường có hiện tượng lạnh do hiệu ứng giảm nhiệt độ theo độ cao địa hình, là quy luật tự nhiên của khí hậu vùng núi cao.

Còn ở những vùng thung lũng hẹp của các dãy núi đá có chế độ nhiệt khá cao nhưng do không khí lạnh chảy xuống từ các sườn núi nên nhiệt độ hạ thấp hơn so với vùng cao nguyên bằng phẳng.

Sương giá được hình thành thuận lợi trong điều kiện ban đêm; trời quang mây, lặng gió làm cho nhiệt độ mặt đất hạ thấp hơn nhiệt độ không khí, hơi nước trong lớp không khí ở vùng tiếp giáp với mặt đất lạnh sẽ ngưng tụ thành những giọt nước li ti bám vào lá cây, ngọn cỏ.

Khi mặt trời mọc, dưới tác dụng của bức xạ mặt trời, các hạt sương lạnh bốc hơi nhanh chóng làm cho các mô cây bị giảm nhiệt độ đột ngột tới dưới giới hạn sinh vật học đã phá hủy cơ chế tế bào sinh vật của cây, làm lá cây bị héo táp, nhất là những cây non.

Do đó, vào những ngày xảy ra nhiệt độ thấp nhất nhỏ hơn 10oC (nhiệt độ tới hạn của nhiều loại cây trồng nhiệt đới), trời quang mây, lặng gió (gió có tốc độ từ 0 – 1m/s) là những ngày có khả năng xảy ra hiện tượng sương giá.

Ở Tây Nguyên, các vùng có độ cao từ 700 mét trở xuống hằng năm chỉ có khoảng 10 ngày có sương giá; các vùng có độ cao từ 700 mét trở lên, nhất là từ trên 1000 mét thì khả năng xảy ra sương giá nhiều hơn.

Sương muối phá cả nghìn hecta cây cà phê

Sương muối hiếm khi xuất hiện ở Lâm Đồng, các tỉnh khu vực Tây nguyên. Tuy nhiên lần nào xảy ra cũng gây ra nhiều hậu quả nặng nề. Có thể gần đây nhất là lần gần nhất xảy ra vào đầu năm 2015 gây ảnh hưởng đến hơn 1.000ha cà phê.

Năm ngoái, UBND huyện Lạc Dương (tỉnh Lâm Đồng) ghi nhận có hơn 1.000ha cây cà phê đã bị cháy lá, hư hại không thể phục hồi do tác động của sương muối chỉ trong hơn một tuần.

Lạc Dương là vùng nông nghiệp có diện tích cà phê lớn của tỉnh Lâm Đồng và là vùng nông sản quan trọng, thuộc vùng nông sản Đà Lạt. Vào sáng sớm, sương muối xuất hiện phủ lên cây cối một lớp dày. Khi sương muối chưa kịp tan thì nhiệt độ tăng nhanh sau đó, đến giữa trưa đạt khoảng 30oC. Sương muối xuất hiện nhiều nhất ở các xã Đạ Nhim, Đạ Chais và Đạ Sar.

UBND huyện đã ghi nhận thiệt hại để có phương án hỗ trợ nông dân. Các tổ công tác cũng được thành lập hỗ trợ nông dân ứng phó với sương muối, đồng thời cử cán bộ trực tiếp hướng dẫn bà con chăm sóc cây trồng bị hư hại nhẹ nhằm duy trì sản lượng cho những vụ sau.

Đến thời điểm này, thời tiết khu vực Đà Lạt và huyện Lạc Dương khắc nghiệt. Nhiệt độ xuống dưới 10oC, độ ẩm đạt khoảng 80% vào ban đêm đến gần sáng trong khi ban ngày độ ẩm chỉ đạt khoảng 20%. UBND huyện Lạc Dương cho biết với diễn tiến thời tiết như hiện nay, sương muối sẽ còn xuất hiện với phạm vi rộng hơn.